W 2007 roku odwiedziliśmy Sławików – kolejny punkt na mapie w przewodniku turystycznym. Po przyjeździe na miejsce naszym oczom ukazały się ruiny ogromnego pałacu zarośniętego swoistą dżunglą roślinności, skrywającą dokładnie całe założenie.

Sławików'2007
Sławików’2007

Wdzierając się w ten zapomniany świat, byliśmy zdumieni, że wśród w sumie ubogiej w zabytki okolicy, taka architektoniczna perła stoi samotnie na uboczu i daje się bezwiednie poddawać upływowi czasu.

Sławików'2007
Sławików’2007

W Wikipedii o Sławikowie znajdziemy parę zdań:

Dzieje pałacu są bardzo niejasne. Grzegorz Wawoczny w pracy „Zamki i pałace dorzecza Górnej Odry” budowę pałacu wiąże z rodziną von Lautensac, która mieszkała w Sławikowie. Rezydencja von Lautensaca w czasach rządów przeżywającej trudności finansowe rodziny Eichendorffów, spędzającej większość czasu w Łubowicach, mogła zostać poważnie zaniedbana. Skłoniło to zapewne barona Ernesta von Eikstedt do przebudowy pałacu. Prace budowlane przy pałacu w Sławikowie zakończyły się dopiero po śmierci barona Ernesta w 1865. Rezydencja w rękach jego potomków pozostała do 1945, w tym czasie miały miejsce niewielkie przebudowy, dotyczyły one jednak raczej tylko układu wnętrz, a nie elewacji budynku. Rezydencja Eickstedtów w Sławikowie została uszkodzona przez wojska Armii Czerwonej w czasie działań wojennych wiosną 1945. Do ostatecznej ruiny doprowadziło ją Państwowe Gospodarstwo Rolne, działające w Polsce Ludowej w dawnym folwarku.

Sławików'2007
Sławików’2007

O rozmachu założenia napisano w następnym akapicie: „Eklektyczny pałac w Sławikowie to budynek murowany z cegły, potynkowany, wzniesiony na rzucie wydłużonego prostokąta, częściowo podpiwniczony, trzykondygnacjowy, nakryty był płaskim dachem, po którym nie ma już śladu. Fasada jest 19-osiowa, z centralnym pięcioosiowym ryzalitem, zwieńczonym trójkątnym przyczółkiem z pozostałościami płaskorzeźb, pierwotnie poprzedzonym zniszczonym portykiem kolumnowym. Fasadę zamykają czworoboczne wieże, wciągnięte w obręb korpusu.

Elewacja ogrodowa powtarza układ fasady, od której odróżniał ją brak portyku i cylindryczne wieżyczki w narożach. Od południowego-wschodu do pałacu dobudowano oranżerię, w formie dwukondygnacjowej galerii arkadowej, z niewielkim budynkiem w części środkowej, zamkniętym trójkątnymi przyczółkami. Prawdopodobnie od północnego-zachodu do budynku przylegał podłużny taras prowadzący do parku, pod którym przebiegał istniejący do dziś tunel. Układ wnętrz dwutraktowy, w części budynku z korytarzem pomiędzy traktami. Obecnie wnętrza kompletnie zdewastowane, przetrwały sklepienia piwnic i część kolebkowych i kolebkowo-krzyżowych sklepień parteru. W niektórych pomieszczeniach przetrwały resztki ozdobnych detali, głowice kolumn, ślady malowideł na ścianach, nisze na rzeźby, oryginalne futryny.

Rezydencję w Sławikowie otacza rozległy park krajobrazowy, z przewagą drzewostanu liściastego m.in.: dęby szypułkowe, buki pospolite, kasztanowce zwyczajne, graby pospolite, wiązy, robinie akacjowe. W parku w pewnym oddaleniu od pałacu znajdują się ruiny neogotyckiej kaplicy – mauzoleum i nikłe ślady po rodowym cmentarzu. W otoczeniu rezydencji przetrwały również resztki folwarku. Z budynków gospodarczych w najlepszym stanie znajduje się spichlerz z przełomu XVIII i XIX w.”

Sławików'2007
Sławików’2007

W rejestrze zabytków  suchy wpis:
Sławików
– kościół p.w. św. Jerzego, 1843-46, nr rej.: Op.618/59 z 13.11.1959
– 4 kaplice cmentarne, nr rej.: Op.619/59 (brak decyzji w NID)
– zespół pałacowy, XVIII/XIX, nr rej.: 746/64 z 24.03.1964:
– pałac
– park

Ale w tej miejscowości to jedno z kilku miejsc wpisanych do rejestru, więc czemu pozostawiono je samemu sobie?

Archiwalne zdjęcie Sławikowa  można znaleźć m.in. na tej stronie: http://www.sosnitza.com/gleiwitz/herrenhauser/her29.htm
skąd pożyczyliśmy je do naszego wpisu:

Sławików - zdjęcie archiwalne
Sławików – zdjęcie archiwalne

Starą kartkę pocztową ze zdjęciem pałacu znaleźć można na tej stronie.

Na stronie: http://eksploratorzy.com.pl/viewtopic.php?t=609 oprócz zdjęć obecnych ruin znajdziemy także kilka zdjęć historycznych m.in. to:

Sławików - zdjęcie archiwalne
Sławików – zdjęcie archiwalne

Znajdziemy Sławików np. w przewodniku po Ziemi Raciborskiej — gdzie oprócz krótkiego opisu historii obiektu, napisano także: „Całość bierze we władanie przyroda: ściany, z których odpada tynk, porasta bluszcz, a do środka, gdzie zawaliły się dach i sufity „wchodzą” drzewa.Szkoda, że nie zaglądają tu skutecznie ludzie odpowiedzialni za taki stan tego miejsca.

O Sławikowie z najbardziej aktualnymi zdjęciami z marca’2013 należy koniecznie przeczytać artykuł: Pałac skazany na zapomnienie. Jeszcze zimowa aura podkreśla z jednej strony tajemniczą urodę tego miejsca, a z drugiej stawia przed nami konieczność odpowiedzi na pytanie, którego autor tego wpisu nie postawił delikatnie przed nami, bo jak jest to widać gołym okiem i w zdaniu:

Stojąc przed fasadą pałacu w Sławikowie możemy przeglądać się jak w zwierciadle, ponieważ jest on zmaterializowanym obrazem naszej kultury. Obrazem kondycji moralnej narodu, który za nic ma zabytki, historię, swoje otoczenie. Którego elity nie posiadają odrobiny kultury, a jedynym bogiem jest pieniądz.

Znaleźliśmy też bardzo aktualny film o pałacu na YouTube:

Znaleźliśmy na stronie Ożywić Sławików pewien optymistyczny akcent w sprawie pałacu:
Wnuk zarządcy pałacowej gorzelni zamierza podnieść z ruin siedzibę baronów von Eickstedt. Arkadiusz Popławski z Wodzisławia, organista i organmistrz, zamierza kupić ruiny pałacu w Sławikowie (gmina Rudnik). Jego pradziadek Emanuel Kopisch był zarządcą pałacowej gorzelni. Wraz z żoną Elisabeth spoczywa na sławikowskim cmentarzu. Pan Arek przyjeżdża na grób pradziadków w każdej wolnej chwili. Podobnie jak wcześniej jego babcia Jadwiga Kopisch, znajduje tu ciszę i ukojenie. – Dzięki babci zrozumiałem, że tu są moje korzenie i tu chciałbym powrócić – mówi wzruszony. Jak wyjaśnia wójt Alojzy Pieruszka, przetarg może się odbyć w przyszłym roku, jeśli radni podejmą decyzję o sprzedaży pałacu.
Ale nie wiemy, czy do sprzedaży faktycznie już doszło i czy z planów jest już coś realizowane.
Bo z następnego artykułu wynika jedynie, że: „O sprzedaży obiektu zaczęto mówić już w zeszłym roku kiedy do urzędu gminy zgłosił się Arkadiusz Popławski, muzyk zajmujący się zawodowo naprawą instrumentów. Zapewniał wtedy gotowość kupna zamku wraz z parkiem i spichlerzem. Na razie nie są znane szczegóły przyszłej transakcji. Radni uczulali jednak wójta, aby umowę skonstruować tak, żeby nowy właściciel był zobowiązany do właściwego utrzymania zabytku.”

Sławików'2007
Sławików’2007

O zabytkach pisaliśmy też w innych wpisach:

– Czy zabytki w Polsce przetrwają kolejny sezon?
– Zabytkowe życzenia na każde święta i na co dzień
– Facebook czy Google+ to za mało!
– Krzyżtopór – trwała ruina czy trwały brak koncepcji?
– Czy to już tylko stracone nadzieje dla zamku/pałacu w Pilicy?
– Zamkowe przebudzenie prywatnych inwestorów i nie tylko
– Kolejny mocny film „Zaginiona Hiroszima”
– Ratowanie zabytków – teoria i praktyka, a może referendum?
– Nowe zamki – stare i nowe problemy
– Polska Dolina Loary – start i zamierzenia
– DOLNY ŚLĄSK TO WIĘCEJ NIŻ WROCŁAW
– Konające zabytki – aby nie przegapić ważnych wpisów z Facebooka
– Czy zabytki w Polsce oprócz ludzi z pasją mogą liczyć na bardziej konkretny plan ratunkowy i rzeczywiste wsparcie państwa?
– Zapaść moralna i fizyczna zabytków w Polsce
– Czy to tylko szum informacyjny? Nowe podejście do zabytków w Polsce
– 11.11 – Turystyczna duma i niedosyt
– Apel o sprawiedliwy podział funduszy na ochronę zabytków w Polsce i dalej idące propozycje
– List otwarty do WKZ – chcielibyśmy zapytać o merytoryczne przyczyny, które stwarzają Państwu najwięcej problemów w codziennej pracy przy ochronie zabytków
– Krótka odpowiedź Świętokrzyskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Kielcach
– Czas się wziąć do roboty skoro koniec świata nie nastąpił !
– Ratownicy zabytków listy piszą, a DWKZ… udaje, że odpowiada
– Aby nie tylko dziury w ziemi świadczyły o naszej historii
– Piękne, ciekawe, tajemnicze miejsca w Polsce albo puste krajobrazy pozbawione śladów historycznych budowli
– „Nie zabytek jest ważny ale jego doskonałe odzwierciedlenie na papierze”
– Dotacje dla aktywnych i zaradnych, a dla reszty zabytków nawet brak koncepcji
– Niby wszyscy o tym wiedzą jak jest źle, ale brak jest konsekwentnej myśli jak realizować ochronę zabytków
– Dolny Śląsk – „zabytkowa” katastrofa
Klub Oficerski w Twierdzy Modlin – powstrzymać dzieło zniszczenia

Loading


6 odpowiedzi na “Sławików – wrzód na sumieniu… czy tylko konserwatorów z urzędu?”

  1. W niedzielę wybieram się po raz drugi do Sławikowa. Ostatnim razem byłam tam 3-4 lata temu, jestem ciekawe ile się zmieniło. Nawet nie śnię, że na lepsze, bo po Waszym wpisie nie ma się co łudzić…

    Może kiedyś rządzący dorosną do zadbania o zabytki kultury, szkoda tylko, że wtedy będzie już za późno…

    • pisząc o ubogiej w zabytki okolicy mieliśmy na myśli wpisy do rejestru zabytków – „w powiecie raciborskim to jedno z pięciu miejsc wpisanych do rejestru”. Jeśli ma Pan szersze informacje na ten temat, to chętnie je poznamy.

Zostaw komentarz = Leave a comment

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.