W Lądku-Zdroju (jak można przeczytać w Wikipedii) „według źródeł historycznych już w 1241 roku istniały urządzenia kąpielowe zniszczone przez Mongołów wracających z pola bitwy pod Legnicą. Najstarszy zakład przyrodoleczniczy „Jerzy” z basenem zbudowanym na źródle o tej samej nazwie został wzniesiony w 1498 r.”. Bardziej szczegółowe kalendarium historyczne znajdziemy na stronie miasta, gdzie opublikowano także sporo dawnych zdjęć. Z kolei historię uzdrowiska znajdziemy w zasobach witryny Uzdrowisko Lądek-Długopole SA.

Wędrując po mieście i strefie uzdrowiskowej warto zdać sobie sprawę z aktualnych problemów, szczegółowo opisanych w Lokalnym Programie Rewitalizacji Lądka-Zdroju na lata 2016-2022. Ten dokument jest bardzo obszerny, zawiera m.in. bogatą dokumentację fotograficzną wielu obiektów,  bardzo dokładny rys historyczny, specyfikę obszaru i uwarunkowania przestrzenne i historyczne, więc zachęcamy przynajmniej do jego przejrzenia. Z programu tego zacytujemy tylko dwa fragmenty:

1.„Obszar starego miasta wyznaczony jako obszar rewitalizacji pod wieloma względami, mimo podjętych w poprzednich latach działań rewitalizacyjnych, pozostaje w stanie kryzysowym. Kluczowe problemy dotykające ten rejon miasta związane są ze strukturą społeczną, szczególnie uciążliwym problemem społecznym jest ubóstwo oraz powiązane z nim ściśle bezrobocie, a także stosunkowo niska przedsiębiorczość mieszkańców wyróżnionych ulic. Problemy o charakterze gospodarczym widoczne są podczas inwentaryzacji terenowej. Wwielu lokalach użytkowych ustała działalność gospodarcza. Dotychczas prowadzone działania rewitalizacyjne związane były głównie z remontem komunalnych kamienic mieszkalnych przy Rynku. Wiele budynków mieszkalnych wymaga jednak pilnych remontów, z którymi nie radzą sobie zwłaszcza wspólnoty mieszkaniowe prywatne. Zasoby te są w złym stanie technicznym. Elewacje budynków niszczeją, posiadając wiele ubytków. Remontu wymagają dachy oraz klatki schodowe i instalacje wewnętrzne. Niska ocena zasobów lokalowych artykułowana podczas konsultacji przez samych mieszkańców przekłada się na niższe zaangażowanie w sprawy społeczne miasta oraz motywację do integracji i pełnego utożsamienia się z miejscem zamieszkania.

Usytuowanie magistratu w zabytkowym ratuszu stanowiącym centralny obiekt Rynku sprawia, że obszar pełni prócz funkcji mieszkaniowych i handlowo-usługowych także funkcje administracyjne. Budynek ratusza wymaga remontu. Widocznie niszczejąca jest elewacja i detale architektoniczne. Remontu wymagają także wnętrza obiektu.”.

Lądek-Zdrój'2019
Lądek-Zdrój’2019

2.„Dzielnica uzdrowiskowa Lądka-Zdroju należy do szczególnych miejsc na mapie turystycznej, uzdrowiskowej oraz kulturalnej Dolnego Śląska i Polski. To najstarsze uzdrowisko w kraju obfituje w obiekty o dużej wartości dla dziedzictwa kulturalnego, o niezwykłej architekturze, odwiedzane rocznie przez kilkadziesiąt tysięcy turystów i kuracjuszy, z których wielu pozostaje tu przynajmniej kilka dni. Dla gospodarki  gminy  funkcje  uzdrowiskowe  i  turystyczne  są  niezwykle  ważne.  Nie  ulega  zatem wątpliwości, że liczne dowody występowania w tej dzielnicy stanu kryzysowego stanowią szczególne zagrożenie dla rozwoju całej gminy.

Obszar  wyznaczony  do  rewitalizacji  cechuje  występowanie  wielu  kontrastów  w  sferze społecznej,  gospodarczej  i  przestrzenno-technicznej.   Dane   Centralnej   Ewidencji   i   Informacji   o Działalności Gospodarczej pozwalają na odnotowanie tu dużej liczby przedsiębiorców. Dodając do nich dużą liczbę spółek kapitałowych prowadzących głównie działalność uzdrowiskową i turystyczną, można stwierdzić, że dzielnica stanowi swoiste zagłębie gospodarczej gminy. Badania terenowe wskazują jednak  na stagnację ekonomiczną obszaru. Potwierdza to spadająca liczba turystów oraz widoczna techniczna  degradacja  wielu  obiektów  turystycznych  i  uzdrowiskowych.  Stagnację  ekonomiczną dzielnicy obserwuje się także przez pryzmat wielu problemów społecznych odnotowanych na potrzeby delimitacji obszarów zdegradowanych. Obszar ten zamieszkiwany jest przez relatywnie najwyższą liczbę osób korzystających z pomocy społecznej w całej gminie –16%. Tylko w miejscowości Lutynia za 2015 r. odnotowano wyższy wskaźnik bezrobocia. W dzielnicy uzdrowiskowej wyniósł on blisko 10% ludności w wieku produkcyjnym. Duży problem w sferze społecznej stanowi także przestępczość. Prawie 53% wszystkich przestępstw w mieście popełnianych jest na terenie uzdrowiska. Zabudowę mieszkaniową dzielnicy tworzą głównie wielorodzinne kamienice. Wiele z nich wymaga pilnych remontów i termomodernizacji. Wymiany wymaga pokrycie dachowe oraz instalacje wewnętrzne i stolarka okienna, ściany powinny zostać docieplone, remontu wymagają elewacje oraz klatki schodowe.  Zaniedbane  są  również  przestrzenie  podwórzy  kamienic.  Wiele  kamienic wymagających  remontu  i  termomodernizacji  to  obiekty  zabytkowe.  W  dzielnicy  odnotowano najwyższą ilość nieuszkodliwionych wyrobów azbestowych przypadającą na jednego mieszkańca miasta. Obiekty nowoczesnego budownictwa mieszkaniowego tu nie występują. Nieliczne są także nowe obiekty innych funkcji.

Wiele obiektów o funkcjach turystycznych (obiekty hotelowe) i uzdrowiskowych stanowiących największe dziedzictwo kulturowe Lądka-Zdroju wymaga remontów i termomodernizacji. Postępująca dewastacja i ograniczenia inwestycyjne właścicieli i zarządców tych obiektów prowadzą do zaniechania działalności  gospodarczej.  Podczas  inwentaryzacji  terenowej  odnotowano  liczne  przykłady zdewastowanych  i  nieużytkowanych  już  budynków  o  pierwotnych  funkcjach  turystycznych. Kontrastują z nimi odrestaurowane wille, których jednak jest stosunkowo niewiele.”.

Lądek-Zdrój'2019
Lądek-Zdrój’2019

Są to problemy dość typowe i niestety dość powszechne w wielu regionach, szczególnie uzdrowiskowych, nie tylko Dolnego Śląska.

Rewitalizacja zazwyczaj też nie przebiega bezproblemowo. Warto zajrzeć do tego artykułu „Lądek-Zdrój traci szansę na 18 mln zł dotacji. Dom zdrojowy pod młotek? z początku roku 2018. Choć wcześniej (10.10.2016) było tak optymistycznie – „Lądek Zdrój – Lokalny Program Rewitalizacji prawie za darmo !”. Wymowny jest też tytuł kolejnego artykułu z lutego’2019: „Gdzie się podział Lądka blask? Perła Ziemi Kłodzkiej nadal się podnosi po zmianie ustrojowej”. Niektóre inwestycje już przyniosły efekt – „Lądek Zdrój: Były ruiny dworca, jest inkubator przedsiębiorczości”. Optymizmem napawa też realizacja planów inwestycyjnych – zerknijcie w tabelki na tej stronie: „PLAN INWESTYCYJNY” – choć budżet jest skromny, a potrzeby ogromne i w wielu miejscach środki na finansowanie są pilnie poszukiwane, to jednak dużo już zrobiono. Warto też zajrzeć do oficjalnego dokumentu „RAPORT O STANIE GMINY LĄDEK-ZDRÓJ ZA ROK 2018”, gdzie znajdziemy dokładniejsze dane na temat budżetu i większości spraw w gminie.

Zachęcamy do lektury bardzo ciekawego artykułu „Lądek-Zdrój – ależ tu były wakacje! Przyjeżdżali: Gierek, Hanka Bielicka”.

Plan Lądka-Zdroju z dopiskiem „Przylądek Zdrowia” można znaleźć w zasobach portalu miejskiego na tej stronie. Dla fanów map interaktywnych poniżej mapa od Google:

Dla chcących dokładniej poznać codzienne życie i problemy miasta i uzdrowiska polecamy lekturę numerów „Debat Lądeckich” dostępnych na stronie: https://ladek.pl/kultura/debaty-ladeckie/. Warto np. zajrzeć do grudniowego numeru, w którym opisano odwiert geotermalny LZT-1.

W tym roku (2019) przez Lądek-Zdrój przejeżdżaliśmy kilkukrotnie, a jeden dzień prawie w całości poświęciliśmy na spacer po jego różnych zakątkach. Komplet zdjęć dostępny jest już od początku listopada na stronie: https://tripsoverpoland.pl/index.php?s=2019-5.php#Ladek-Zdroj, a w tym wpisie pokażemy tylko niektóre fotografie.

Zaczniemy od Rekordu Świata, który pobito w 2002 roku w smażeniu największej jajecznicy z 2520 jajek na trzystukilogramowej patelni widocznej obecnie przed Willą Janina. O jajach w Lądku-Zdroju warto przeczytać tutaj. Czy jest szansa aby Lądek-Zdrój pobił aktualny jajeczny rekord? To tylko i aż 35000 jajek ważących 2070 kilogramów, 430 kg masła, 246 litrów mleka, 10 kg soli i 2 kg pieprzu, a także 250 osób potrzebnych do przygotowania takiej rekordowej porcji jajecznicy. Na taki rekord chyba należałoby załatwić jakieś spore dofinansowanie od chętnego sponsora, ale jeśli nie w Lądku-Zdroju, to gdzie indziej ktoś się podejmie takiego wyzwania…

Lądek-Zdrój'2019
Lądek-Zdrój’2019

I ta sama patelnia w nieco innym ujęciu:

Lądek-Zdrój'2019
Lądek-Zdrój’2019

Nasz spacer chcieliśmy rozpocząć od lądeckiego arboretum, ale jako że 1 maja było nieczynne, to pokażemy jedynie zdjęcie tablicy informacyjnej:

Lądek-Zdrój'2019
Lądek-Zdrój’2019

i zdjęcie pobliskiego pensjonatu Sielanka:

Lądek-Zdrój'2019
Lądek-Zdrój’2019

oraz Stawów Biskupich.

Lądek-Zdrój'2019
Lądek-Zdrój’2019

Uroczym zakątkiem jest Wzgórze Św. Jerzego wraz z kaplicą Św. Jerzego.

Lądek-Zdrój'2019
Lądek-Zdrój’2019

Najbardziej znanym symbolem Lądka-Zdroju jest Zakład przyrodoleczniczy „Wojciech”, którego historia zaczęła się już w roku 1680, a potem w latach 1878-1880 został przebudowany w stylu neobarokowym. Poniżej minigaleria naszych zdjęć z tego najstarszego obiektu balneologicznego w Lądku-Zdroju.

Przed „Wojciechem” znajduje się Park Zdrojowy im. Jana Pawła II. Kilka zdjęć parku poniżej.

Z 1679 roku pochodzi Kaplica zdrojowa Najświętszej Maryi Panny, od 18.10.1999 podniesiona do rangi Sanktuarium Uzdrowienia Chorych. Poniżej kilka zdjęć tej kaplicy.

Niedaleko od „Wojciecha” znajduje się Zakład przyrodoleczniczy „Jerzy”.

Lądek-Zdrój'2019
Lądek-Zdrój’2019

Do części budynków strefy uzdrowiskowej można było kiedyś przejść krytym mostem. Za mostem jest okazała rezydencja Victoria, zwana także kiedyś „Zamkiem Bieli” od przepływającej poniżej Białej Lądeckiej.

Poniżej kilka zdjęć innych budynków ze strefy uzdrowiskowej.

Z uzdrowiska na starówkę w Lądku-Zdroju dojdziemy w kilkadziesiąt minut wzdłuż Białej Lądeckiej. Możemy przejść przez gotycki most św. Jana z figurą Jana Nepomucena, który jest patronem m.in. tonących i mostów.

Na rynku możemy podziwiać bryłę lądeckiego ratusza, który istniał już w roku 1537, potem został zniszczony po pożarze w roku 1739 i po odbudowach znowu płonął kilkakrotnie w latach 1784 i 1804. A gruntowną przebudowę w stylu neorenesansowym wykonano w roku 1872.

Niedaleko rynku znajduje się piękny Kościół Narodzenia Najświętszej Marii Panny. Kościół pochodzi z lat 1688-1692, a potem był kilkukrotnie rozbudowywany. Poniżej kilka zdjęć tego obiektu.

Wikipedia wymienia w Lądku Zdroju całkiem sporo zabytków:

  • ośrodek historyczny miasta
  • kościół parafialny Narodzenia NMP, barokowy z l. 1688–92 z rzeźbami Michaela Klahra
  • kościół cmentarny pw. św. Rocha, ul. Śnieżna 10, z drugiej poł. XVII w.
  • kaplica zdrojowa NMP „Na Pustkowiu”, ul. Lipowa 2, z 1679
  • park centralny, z k. XVIII w.-XIX w.
  • park Moniuszki, z pocz. XIX w.
  • kaplica św. Jerzego z dzwonnicą, z 1658 r., pocz. XIX w.
  • park 1000-lecia, z drugiej poł. XIX w.
  • ratusz, neorenesansowy z l. 1537, 1739, 1872
  • zespół budynków zdrojowych w parku zdrojowym:
    • pijalnia wód mineralnych, z 1842 r., 1905 r.
    • sala do spotkań towarzyskich (kawiarnia), ul. Orla, z l. 1782, 1852, 1900
    • muszla koncertowa, z 1905 r.
    • wieża zegarowa, z XIX w.
  • zakład przyrodoleczniczy „Jerzy”, ul. Ostrowicza 1/2, z XVIII w.-XX w.
  • zakład przyrodoleczniczy „Wojciech”, z 1678
  • dom, ul. Kłodzka 3, 4, 6, 8, 10 z XVIII w.
  • dom, ul. Kłodzka 8, z XIX w.
  • dom, ul. Kościelna 16, z 1739 r., pocz. XX w.
  • dom, ul. Kościelna 18, z 1800 r.
  • pensjonat „Villa Barbara” obecnie Rezydencja Wellness „Proharmonia”, ul. Leśna 4, z 1906 r.
  • willa, ul. Miła 3, z 1910 r.
  • dom, ul. Pstrowskiego 1, z 1739 r., drugiej poł. XIX w.
  • barokowe i renesansowe kamienice w Rynku:
    • domy, Rynek 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 13 z XVIII w.
    • domy, Rynek 10, 14 17, z XIX w.
    • domy, jedenaście budynków: Rynek 18–24, 26–29, z XVIII w., XIX w., XX w.
    • dom, Rynek 25, z XVII w., XIX w.
  • dawna słodownia, ul. Słodowa 41 (d. Nowotki 1), z 1567 r., po 1920 r.
  • willa, ul. Spacerowa 10, z 1860 r.
  • Katolickie Seminarium Nauczycielskie, ob. centrum kultury, pl. Staromłyński 5, z 1886 r.
  • dom, ul. Zamenhofa 5, z XIX w./XX w.
  • dom, ul. Zdrojowa (d.1 Maja) 11, z poł. XVI w., XVIII w., pocz. XX w.
  • most św. Jana na rz. Białej Lądeckiej, gotycki z figurą św. Jana Nepomucena z XVI w., XVIII w.

Inne:

Warto więc będąc w tym mieście nieco dłużej zobaczyć je wszystkie, do czego serdecznie Państwa zachęcamy.

Zapraszamy też na nasz krótki film:

A dla chętnych do odwiedzin Lądka-Zdroju poniżej także nasz kalendarz na rok 2020, aby łatwiej było zaplanować taki wyjazd. 

Lądek-Zdrój
Kalendarz na rok 2020 z Lądka-Zdroju w rozmiarze 4K.

Przy okazji tego wpisu wszystkim lubiącym wycieczki po naszym pięknym i ciekawym kraju życzymy wielu okazji do kolejnych podróży w nadchodzącym nowym 2020 roku.

Loading


2 odpowiedzi na “Lądek-Zdrój – piękny krajukąt z ambitnym programem rewitalizacji”

  1. W tym blogu nie wspomniano ani słowem o rzeźbiarzu Michale Klahrze, którego rzeźby znajdują się w kościele NMP, na lądeckim Rynku ( trójca św.), na moście św. Jana. Mieszkał i tworzył w kamienicy nr 1 przy Rynku (był jednym z największych rzeźbiarzy doby baroku na Dolnym Śląsku. Jego dzieła znajdują się w wielu kościołach (Bolesławów, Kłodzko i inne). Kolejną wielką postacią tych terenów jest królewna niderlandzka Marianna Orańska, której zwdzięczamy m.in.drogę Kamieniec Ząbkowicki- Złoty Stok – Stronie Śląskie .
    No i jeszcze dr Aleksander Ostrowicz, za którego czasów Lądek stał się bardzo znanym i modnym kurortem.
    W uzupełnieniu: jedyny w Polsce kryty most łączył dawne sanatorium Lądek (obecnie domy mieszkalnecprzy ul. T.Kościuszki nr 32, 32a i 34 z budynkiem Zamku Bieli (obecny pensjonat Viktoria).

    • Dziękujemy za obszerne uzupełnienie. Co prawda przy notce z Wikipedii: „pomnik Trójcy Świętej w Lądku-Zdroju dłuta Michaela Klahra, barokowy” – autor się pojawił, ale rozumiemy, że może to być zbyt skąpa informacja.

Zostaw komentarz = Leave a comment

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.