Na mapie zamieszczonej na stronie: http://www.cittaslow.org/ są już 252 miasta, w tym 28 z nich z Polski.

Jak możemy przeczytać na stronie:
http://www.cittaslow.org/content/association – „Ruch cittaslow powstał w 1999 roku dzięki błyskotliwej intuicji Paolo Saturniniego, burmistrza Greve di Chianti, małego miasteczka w Toskanii.”.

Hasło „Cittàslow” opisywane jest także w Wikipedii: „Cittàslow (dosłownie: „powolne miasto”) – powstały w 1999 roku we Włoszech ruch, a zarazem organizacja non-profit, której celem jest oparcie się globalizacji i homogenizacji miast poprzez popieranie różnorodności kulturalnej, ochronę środowiska naturalnego, promocję tradycyjnych lokalnych produktów oraz dążenie do poprawy jakości życia. Inspiracją dla ruchu jest organizacja Slow Food. Pełne członkostwo w Cittàslow dostępne jest tylko dla miast o populacji poniżej 50 tys. mieszkańców, które popierają i wdrażają cele Cittàslow.”

Lista miast z Polski poniżej:
- Barczewo – https://portal.barczewo.pl/
- Bartoszyce – http://bartoszyce.pl/
- Biskupiec – https://biskupiec.pl/
- Bisztynek – http://bisztynek.pl
- Działdowo – http://www.dzialdowo.pl/
- Dobre Miasto – http://dobremiasto.com.pl/
- Głubczyce – https://glubczyce.pl
- Gołdap – http://www.goldap.pl/
- Górowo Iławeckie – http://www.gorowoilaweckie.pl
- Jeziorany – https://jeziorany.com.pl/
- Kalety – http://kalety.pl/
- Lidzbark – http://www.lidzbark.pl
- Lidzbark Warmiński – http://lidzbarkw.eu/
- Lubawa – http://lubawa.pl/
- Murowana Goślina – https://www.murowana-goslina.pl/
- Nidzica – https://www.nidzica.pl/
- Nowe Miasto Lubawskie – http://www.umnowemiasto.pl/
- Nowy Dwór Gdański – http://www.miastonowydwor.pl/
- Orneta – https://orneta.pl/
- Olsztynek – https://www.olsztynek.pl/
- Pasym – http://pasym.pl/
- Prudnik – https://prudnik.pl
- Rejowiec Fabryczny – http://www.rejowiec.pl/
- Reszel – http://www.ugreszel.pl/
- Rzgów – https://www.rzgow.pl/
- Ryn – http://www.miastoryn.pl/
- Sępopol – https://sepopol.pl/
- Sianów – https://sianow.pl/

Warto zacytować z Wikipedii historię ruchu: „Ruch Cittàslow zapoczątkowany został w Toskanii, gdzie w odróżnieniu od współczesnych centrów turystyki masowej (jak Majorka czy Lazurowe Wybrzeże) zaczęto preferować turystykę zrównoważoną (soft tourism, Sanfte Tourismus), rozwijającą się od lat 80. XX wieku zgodnie z zasadami: wolno, cicho, mało, dokładnie i aktywnie, w przeciwieństwie do tzw. twardej turystyki wyznającej zasady: masowo, szybko, głośno, dużo, powierzchownie itp. Podstawą łagodnej turystyki jest harmonia między potrzebami turystów, środowiska naturalnego i lokalnych społeczności, a formami jej realizacji – turystyka studyjna, kulturowa, kulturalna, ekologiczna, rowerowa, industrialna itp.

Z ruchem Cittàslow wiążą się również takie postawy, jak slow travel czy slow driving (niespieszne podróżowanie), slow money (dotyczące inwestowania), slow parenting (dotyczące wychowania dzieci), slow work (związane z pracą), a nawet slow sex. Wszystkie te postawy łączy przekonanie, że życie w pośpiechu powoduje znaczący spadek efektywności i kreatywności, zwiększając zarazem frustrację oraz liczbę błędów i pomyłek. Kultowi wszechobecnej szybkości przeciwstawia się w szczególności idea slow work, będąca sposobem myślenia i postrzegania obowiązków zawodowych w sposób dostosowany do własnego, indywidualnego tempa pracy. Dzięki temu powstają warunki dla skupienia się nad jakością i efektywnością wykonywanych zadań, a dodatkowo zachowuje się odpowiednią równowagę, potrzebną, by pracować i żyć lepiej. Zdaniem zwolenników slow worku wielogodzinna praca długofalowo się nie sprawdza, wielozadaniowość to mit, a kreatywność na czas to w rzeczywistości powielanie schematów. Praca nie pozostawiająca czasu na zastanowienie się nad problemami czy intelektualny wypoczynek staje się powierzchowna i nieskuteczna. Codzienna gonitwa przynosi więcej szkody niż pożytku, dlatego też należy zwolnić i dostosować swoją pracę do nowych warunków.

W 1999 Paolo Saturnini – burmistrz Greve w Chianti – wymyślił Cittàslow jako ruch „miast powolnych” czy „niespiesznych”, propagujący koncepcję dobrego i spokojnego (a więc bezstresowego) życia codziennego w niewielkich miasteczkach jako przeciwieństwo pośpiechu i stresu wielkich aglomeracji, promowanie lokalnych produktów i usług oraz rezygnację z turystyki masowej na rzecz turystyki wyciszonej. Nie oznacza to powolnego rozwoju czy pozostawania w tyle, a używanie nowych technologii dla polepszenia standardu życia w miasteczkach, mających stać się idealnym miejscem do życia. Każdy element życia miasta powinien być modyfikowany zgodnie z zasadami prymatu przyjemności nad zyskiem, jednostki nad urzędem, powolności nad szybkością. Zakłada się przy tym dbałość o środowisko naturalne (używanie energii odnawialnych, ograniczanie hałasu), funkcjonalność i dostępność infrastruktury miejskiej oraz przestrzeni publicznej (ze szczególnym naciskiem na tereny zielone oraz strefy ruchu pieszego), dbałość o oryginalną historyczną zabudowę oraz skomunikowanie ze światem za pośrednictwem dobrze oznakowanych tras turystycznych zamiast autostrad. Równocześnie promowane są ekologiczne i lokalne produkty spożywcze, rzemiosło bazujące na lokalnej tradycji, drobne firmy rodzinne, ekologiczne budownictwo, a także krzewienie ducha gościnności i wspólnoty sąsiedzkiej itp. W niektórych miastach zakazuje się np. lokalizacji supermarketów lub stosowania jaskrawych neonów. Przyjmuje się, że przyjęcie takiej postawy przyczynia się do zwiększania dochodów z turystyki, ponieważ coraz więcej osób ucieka od zgiełku cywilizacyjnego, szukając po prostu spokoju, miłych widoków oraz przyjaznej atmosfery, którą można chłonąć z dala od ludzkich tłumów. W rezultacie pozwala to na zmniejszenie bezrobocia i ożywienie lokalnej gospodarki.

Pierwszym miastem w Polsce, które przystąpiło do ruchu Międzynarodowego Stowarzyszenia Miast Cittaslow był Reszel (12 VII 2004).”.

My odwiedziliśmy wiele z wymienionych powyżej miast w Polsce i wydaje się nam, że realizacja celów wyznaczonych przez ruch Cittàslow (za Wikipedią):
- poprawa jakości życia mieszkańców dzięki tworzeniu przyjaznej infrastruktury miejskiej oraz miejsc odpoczynku i rekreacji
- ochrona środowiska naturalnego i promowanie postaw proekologicznych
- dbałość o zabytki, ich renowację oraz estetykę miast
- rozpowszechnianie kultury gościnności poprzez zapewnienie mieszkańcom i turystom bogatej oferty kulturalnej i rekreacyjnej,
- a także promocja tych atutów
- promowanie lokalnych produktów i wyrobów, miejscowego rzemiosła oraz kuchni
- eliminowanie barier architektonicznych, utrudniających poruszenie się osobom niepełnosprawnym
- wykorzystanie najnowszych technologii do realizacji celów ruchu „miast dobrej jakości życia”
- usprawnianie pracy lokalnej administracji oraz dostosowywanie funkcjonowania instytucji do potrzeb mieszkańców wykorzystującą m.in. narzędzia SmartCity 3.0 np. Urząd Miasta Górowo Iławeckie odbiera zgłoszenia z LocalSpot
to znakomite uzupełnienie walorów turystycznych. W polskich realiach należałoby chyba jeszcze dodać do powyższego zdecydowane ograniczenie smogu, co oczywiście mieści się w celu „ochrona środowiska naturalnego i promowanie postaw proekologicznych”, ale naszym zdaniem wymaga zdecydowanego działania na terenie całego kraju, a w „miastach-ślimakach” szczególnie.

Cieszymy się, że logo ślimaka pozyskało już 28 polskich miast, choć wydaje się nam, że mogłoby być ich dużo więcej. Cele Cittàslow to w ogólnym zarysie bardzo trafne wytyczne dla lokalnych społeczności na całym świecie.

Istnieje też polska strona ruchu:
https://cittaslowpolska.pl/index.php/pl/o-cittaslow, a na mapie z tej strony widzimy, że jak na razie zdecydowana większość miast z logiem ślimaka znajduje się w województwie warmińsko-mazurskim.

O tym jak stać się „miastem-ślimakiem” napisano na stronie: http://www.cittaslow.org/content/how-become – w dużym skrócie: „Aby osiągnąć status „Slow City”, miasto musi zgodzić się na przyjęcie wytycznych Slow Food i pracować nad poprawą życia i ochroną lokalnego środowiska.”. A certyfikacja dotyczy 72 wymagań dotyczących jakości. Zapewne dużo z tych wymagań miasta spełniały (a kandydaci spełniają) jeszcze przed przystąpieniem do ruchu, jednak pracy na pewno było i będzie sporo. Wydaje się nam, że większość z tych wymagań ma ogromny pozytywny wpływ na życie przede wszystkim mieszkańców wielu polskich miast, więc w ich interesie leży przekonanie swoich lokalnych władz do podjęcia się działań docelowo zmierzających do uzyskania statusu Cittàslow. Turyści widząc korzystne zmiany na pewno chętnie odwiedzą takie miejsca i w ramach szeptanej reklamy opowiedzą o nich swoim rodzinom i znajomym. Życzymy wszystkim polskim miastom aby zapoznały się z celami Cittàslow i energicznie zabrały się do polepszania jakości życia swoim mieszkańcom, a turystom dały dobre powody do częstszych odwiedzin. Turystów zachęcamy do zaplanowania w 2019 roku wycieczek do miast z logiem ślimaka aby samodzielnie zobaczyć i ocenić wpływ statusu „Slow City” na jakość życia i ofertę turystyczną.

Kilka linków do informacji o polskich miastach uczestniczących w Cittàslow:
http://www.bisztynek.pl/asp/pl_start.asp?typ=14&menu=59&strona=1&sub=66&subsub=9&prywatnosc=tak
http://wm.pl/134263,Lubawa-w-sieci-Cittaslow.html
http://gazetaolsztynska.pl/144033,Cittaslow-to-standard-na-Warmii-i-Mazurach-Dzis-Barczewo.html
http://mojemazury.pl/128150,Olsztynek-i-Ryn-w-sieci-Cittaslow.html
Warto też przeczytać materiały analityczne:
oraz