Ostatnie dni to z jednej strony publikacja Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020, a z drugiej wpisu: „Jak naprawdę wygląda sytuacja zamków, pałaców i dworów na Dolnym Śląsku (uzupełnienie)„, w którym w podsumowaniu autor napisał:
Około 250 śląskich rezydencji rozebrano po 1945 roku i rzadko przyczyną były zniszczenia wojenne, częściej zwykłe zaniedbania, celowe działanie i bezmyślność.

Ponad 300 zamków, pałaców i dworów w chwili obecnej popada w coraz większą ruinę przy zupełnej obojętności urzędników i nas samych. W czasach pokoju, w europejskim kraju z aspiracjami ta liczba szokuje. Mówimy o obszarze niecałych dwóch województw.

Bobrów'2011
Bobrów’2011

Kolejne 567 wciąż jeszcze stoi, chociaż w niewielkim procencie są remontowane. W tym tempie dewastacji za 30-40 lat pozostanie ich kilkadziesiąt i niekoniecznie będą to te najcenniejsze. Raczej te, których nie zabiją współczesne bezduszne prawa ekonomii.

Liczby nie obrazują wartości materialnej i historycznej. Giną budowle bezcenne.”

Krowiarki'2005
Krowiarki’2005

Aby pełniej zilustrować sytuację Dolnego Śląska w materii zabytków, polecamy obejrzenie kolejnego przejmującego filmu Hannibala Smoke’a pt. „Najpiękniejsza Katastrofa Świata”

Autor napisał na swoim facebookowym profilu o tym filmie:

W II połowie XIX wieku berliński wydawca Aleksander Duncker opublikował kolekcję urzekających litografii. Wiele z nich przedstawia rezydencje szlacheckie na terenach historycznego Dolnego Śląska. Wspaniały pejzaż kulturowy, który od 1945 roku do dziś jest przedmiotem haniebnej dewastacji. Litografie Aleksandra Dunckera bywają niekiedy jedynym śladem zaginionego świata zabytkowych rezydencji. 
Połowa z nich nie istnieje, tylko co dziesiąta jest po remoncie, setki zamieniły się w przerażające widma. Dolny Śląsk nadal jest największym skarbcem zabytków w Polsce, ale każdy dzień ciszy zabija wspaniałe europejskie dziedzictwo…

Ratno Dolne'2007
Ratno Dolne’2007

Jeśli więc zapisy Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020 wymienione poniżej:

3.4.11. Wspieranie działań na rzecz rewitalizacji zabytkowych zespołów urbanistycznych i najcenniejszych obiektów architektury. 
3.4.12. Opracowanie programu ochrony i wykorzystania najcenniejszych obiektów dziedzictwa kulturowego przy włączeniu źródeł finansowania i odpowiedzialności za ich zachowanie (m.in. Lubiąż, Książ, Krzeszów). 
3.4.13. Działania wspierające ochronę i zachowanie dziedzictwa niematerialnego
……
4.3.2. Przedsięwzięcia podnoszące jakość przestrzeni regionu m.in. poprzez renowację obiektów zabytkowych i ochronę walorów środowiskowych oraz właściwe ich eksponowanie. 
4.3.3. Projekty związane z rozważną adaptacją i wykorzystaniem obiektów zabytkowych do pełnienia nowych funkcji, mających pozytywny wpływ na rozwój gospodarczy regionu.
4.3.4. Projekty przewidziane do realizacji w ramach tematycznych szlaków turystycznych (w tym wodnych i historycznych) o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym.
4.3.5. Projekty umożliwiające jak najszersze udostępnianie obiektów dziedzictwa kulturowego oraz zasobów przyrodniczych z uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych.
4.4.1. Promowanie regionu jako atrakcyjnego miejsca dla uprawiania turystyki, w tym promocja produktów turystycznych i produktów regionalnych, m.in.: obiektów UNESCO, Szlaku Cysterskiego, Drogi Św. Jakuba, Sudetów z Karkonoszami, Parku Kulturowego Dolina Pałaców i Ogrodów, Doliny Baryczy ze Stawami Milickimi, Wzgórz Trzebnickich, produktów uzdrowiskowych oraz innych wymienionych w priorytetach form uprawiania turystyki na Dolnym Śląsku
4.4.4. Odbudowa i renowacja architektury zdrojowej, w tym m.in. pijalni wód oraz rewitalizacji parków oraz adaptacja na cele uzdrowiskowe obiektów o wysokim potencjale rozwojowym”

traktować nie tylko jako „papierowe plany”, ale rzeczywiste zamiary, które miałyby być konsekwentnie realizowane, to przed władzami Dolnego Śląska stoi zadanie bardzo trudne. Choć czytając tę strategię trudno nie oprzeć się wrażeniu, że materiał zawiera bardzo wybiórcze określenie zabytków, którymi należy się szczególnie zająć. Być może jej autorzy nie zajrzeli do wpisów na blogu: Zabytki Dolnego Śląska i Śląska Opolskiego lub innych materiałów kompletnie ujmujących zasoby dziedzictwa w tym regionie. Można powiedzieć, że strategia to tylko bardzo ogólne nakreślenie kierunków działania, a rzeczywiste działania zostaną ujęte w bardziej szczegółowo określonych planach na kolejne lata. Dlatego przy tworzeniu tych szczegółowych planów polecamy lekturę m.in. powyższego blogu i zajrzenie do choćby wykazu zabytków Dolnego Śląska. Wiele obiektów cennych historycznie czeka na szybkie decyzje i działania ratunkowe w trybie „awaryjnym”. Mamy nadzieję, że ta strategia pomoże im przetrwać dla przyszłych pokoleń.

Ścinawka Górna'2005
Ścinawka Górna’2005

O zabytkach pisaliśmy też w innych wpisach:

– Czy zabytki w Polsce przetrwają kolejny sezon?
– Zabytkowe życzenia na każde święta i na co dzień
– Facebook czy Google+ to za mało!
– Krzyżtopór – trwała ruina czy trwały brak koncepcji?
– Czy to już tylko stracone nadzieje dla zamku/pałacu w Pilicy?
– Zamkowe przebudzenie prywatnych inwestorów i nie tylko
– Kolejny mocny film „Zaginiona Hiroszima”
– Ratowanie zabytków – teoria i praktyka, a może referendum?
– Nowe zamki – stare i nowe problemy
– Polska Dolina Loary – start i zamierzenia
– DOLNY ŚLĄSK TO WIĘCEJ NIŻ WROCŁAW
– Konające zabytki – aby nie przegapić ważnych wpisów z Facebooka
– Czy zabytki w Polsce oprócz ludzi z pasją mogą liczyć na bardziej konkretny plan ratunkowy i rzeczywiste wsparcie państwa?
– Zapaść moralna i fizyczna zabytków w Polsce
– Czy to tylko szum informacyjny? Nowe podejście do zabytków w Polsce
– 11.11 – Turystyczna duma i niedosyt
– Apel o sprawiedliwy podział funduszy na ochronę zabytków w Polsce i dalej idące propozycje
– List otwarty do WKZ – chcielibyśmy zapytać o merytoryczne przyczyny, które stwarzają Państwu najwięcej problemów w codziennej pracy przy ochronie zabytków
– Krótka odpowiedź Świętokrzyskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Kielcach
– Czas się wziąć do roboty skoro koniec świata nie nastąpił !
– Ratownicy zabytków listy piszą, a DWKZ… udaje, że odpowiada
– Aby nie tylko dziury w ziemi świadczyły o naszej historii
– Piękne, ciekawe, tajemnicze miejsca w Polsce albo puste krajobrazy pozbawione śladów historycznych budowli
– „Nie zabytek jest ważny ale jego doskonałe odzwierciedlenie na papierze”
– Dotacje dla aktywnych i zaradnych, a dla reszty zabytków nawet brak koncepcji
– Niby wszyscy o tym wiedzą jak jest źle, ale brak jest konsekwentnej myśli jak realizować ochronę zabytków

Loading


5 odpowiedzi na “Dolny Śląsk – „zabytkowa” katastrofa”

  1. Jeśli na chwilę odrzucić patriotyzm wtłaczany nam wszystkim fizjologicznie od urodzenia, to można stwierdzić, że Śląsk dostał się w 1945 w ręce dużo niższej kultury, kultury chaosu, brzydoty i nieporadności. Śmiało można mówić o Zaborze Polskim. Widziałem dość dużo na Śląsku. To trzeci świat. Ziemia, która była bogata, dziś byłaby i bogata i piękna będąc w Niemczech czy w Czechach. Pod polską okupacją to niestety pół-ruina. Polacy okazali się narodem quasi- afrykańskim, który wybitnie nie radzi sobie z cywilizacją i wybitnie mu z tą cywilizacją nie do twarzy. Skala nędzy i brzydoty na Śląsku jest przerażająca. Ta niesamowita konsekwencja w produkowaniu syfu i chaosu musi być najwyraźniej uwarunkowana genetycznie.

    • Kompletna bzdura. Jak można mówić o „okupacji polskiej”? To wszystko była okupacja sowiecka (nie tylko w Polsce). Nie było tu miejsca, na „burżuazyjny przepych”, a biorąc pod uwagę fakt, że krajem rządzili tępi, ograniczeni kacykowie partyjni i demolowali kraj tak mentalnie, jak i fizycznie, trudno się dziwić, że te cuda architektury przedstawiają dziś obraz nędzy i rozpaczy. Do tego nakłada się często nieuregulowany stan prawny. Jednak bezczynność w tej kwestii przez ostatnie 20 lat, to już skandal i trudno go czymkolwiek tłumaczyć.

    • Pisałem tu 7 lat temu o nędzy, ale o nędzy estetycznej. 25 lat temu jako dla dzieciaka było dla mnie oczywiste- w Polsce jest brzydko, bo jest biednie czyli: wejdziemy do Europy i będziemy bogaci = będzie ładnie jak w Niemczech. Natomiast gmina Bogatynia jest ostatecznym dowodem i zapowiedzią, że ile Polacy nie będą mieli pieniędzy- to i tak zawsze już będzie chaotycznie i brzydko. Jest przynajmniej troszkę remontów przez tych 7 lat.

Leave a Reply to budegacCancel reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.