Zamek Pilcza w Smoleniu położony jest na wzgórzu będącym obecnie także rezerwatem przyrody Smoleń.

  • 1300 r. – w kronice Macieja Stryjkowskiego opisano walki o zamek Pelciszka pomiędzy Wacławem II a Władysławem Łokietkiem, jednak, wbrew temu co dawniej sądzono, być może nie chodziło o zamek Smoleń lub pobliską strażnicę na Skalę Biśnik lub Grodzisku Pańskim, lecz o inny obiekt w Ziemi Sandomierskiej. Niemniej archeolog Błażej Muzolf w odległości 2 km od zamku zlokalizował dwa punkty obronne (Biśnik i Grodzisko Pańskie) datując je na 2 poł. XIII w.[2];
  • 1394 r. – pierwsza pewna wzmianka o zamku, w której wymieniony jest kapelan zamkowy Dominik;
  • 1396 r. – wymieniony został burgrabia zamkowy;
  • przełom XIV i XV w. – właścicielką zamku jest Elżbieta Pilecka-Granowska, III żona króla Władysława Jagiełły;
  • 1414 r. – panem na zamku został syn Elżbiety Granowskiej – Jan z Pilczy (Jan Granowski) herbu Leliwa. Zamek na 200 lat staje się własnością rodu Leliwitów;
  • 1432 r. – wymienione podzamcze z folwarkiem i innymi zabudowaniami gospodarczymi;
  • lata 1492-1515 – na zamku przebywał Biernat z Lublina, który pełnił funkcję kapelana kaplicy zamkowej oraz prywatnego lekarza i sekretarza Jana Pileckiego. Biernat z Lublina w listach bardzo chwalił ten pobyt i podziwiał bogactwo biblioteki zamkowej;
  • 1577 r. – zamek od Anny Pileckiej kupił kasztelan oświęcimski Wojciech Padniewski herbu Nowina i zamieszkał w dworze pod zamkiem (w wielu przewodnikach turystycznych i innych wydawnictwach pojawia się nieprawdziwa informacja, że od Pileckich nabył zamek Seweryn Boner, jednak zamek w Smoleniu nigdy nie należał do Bonerów. Po Pileckich przeszedł od razu w ręce Padniewskiego. Zamek więc rozbudowali Pileccy). Pomimo modernizacji bardzo szybko przestała wystarczać rosnącym w potęgę i bogactwo właścicielom. Ograniczona powierzchnia wzgórza utrudniała dalszą rozbudowę, zaś niekorzystne połączenie komunikacyjne spowodowało, że Wojciech Padniewski najpierw zamieszkiwał w dworze u stóp zamku, a następnie postanowił przenieść się około 1610 r. do Pilicy, gdzie było dość miejsca, by wybudować nową, okazalszą siedzibę (zamek w Pilicy);
  • 1655 r. – Szwedzi zdewastowali zamek;
  • 1657 r. – Stanisław Warszycki planował oddanie zrujnowanego zamku na klasztor Franciszkanów. Nie doszło to jednak do skutku, a klasztor wiek później powstał w Pilicy;
  • 1797 r. – Austriacy przyczynili się znacząco do dewastacji zamku, używając kamienia z murów do budowy komory celnej w Smoleniu;
  • W latach 40. XIX w. zamek nabył Roman Hubicki, który go uporządkował i częściowo zrekonstruował. W wyniku tych prac przy południowej ścianie zamku natrafiono na wiele ludzkich kości i militariów średniowiecznych. Wskazuje to na zbrojny atak na zamek w średniowieczu. Roman Hubicki na zamku w Smoleniu założył słynną fabrykę śrutu „Batawia”;
  • W latach 50. i 60. XX w. zamek zabezpieczono w postaci trwałej ruiny i wykonano wstępne badania architektoniczne. W 1972 r. rozpoczęto prace zabezpieczające mury zamkowe jako „trwałą ruinę”;
  • 2010 r. – w wyniku złego stanu murów oraz katastrofalnej zimy powodującej złamania drzew i zawalenia się narożnika w zamku zachodnim postawiono tablice zakazujące wstępu na zamek. Wycięto kilkadziesiąt drzew w obrębie murów i ich najbliższego otoczenia;
  • 2012 r. – rozpoczęto postępowania przetargowe na zabezpieczenie murów zamku.
Smoleń'2012
Smoleń’2012

Informacje o planach najbliższej przyszłości dla Zamku podano na stronie „Zamek w Smoleniu będzie nową turystyczną atrakcją„: „Wszystko wskazuje na to, że zamek rycerski w Smoleniu odzyska swój dawny blask. Gmina Pilica, która stara się o blisko 3,8 mln zł na jego odrestaurowanie, już otrzymała część potrzebnych funduszy i niebawem przystąpi do pierwszych prac”.

Nasz film z roku 2012 przedstawia ówczesny stan zamku:

O tym jak zamek miał wyglądać docelowo, można przeczytać na stronie: „Zamek w Smoleniu zmienia się dla turystów„. Na początku lipca br. napisano artykuł: „Ruiny XIV-wiecznego zamku w Smoleniu można już zwiedzać„, a my byliśmy tam około 2 tygodni później. Co ważne w przypadku takich obiektów to dobry gospodarz, a jak czytamy w powyższym artykule: „Zarządzaniem obiektem zajmie się Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego w Podlesicach.„.

Smoleń'2016
Smoleń’2016

Jak czytamy na jeszcze niezaktualizowanej stronie miasta i gminy Pilica: „Na zamek górny wspiąć się można przy pomocy wmurowanych stalowych wsporników tworzących drabinkę lub wejść łagodniejszym zboczem wzdłuż zachodniego muru.” – to już nieaktualne. Teraz na punkty widokowe prowadzą wygodne i bezpieczne wejścia:

Smoleń'2016
Smoleń’2016

Na innej stronie miasta i gminy Pilica można już zobaczyć zdjęcia z zakończonych prac. Oczywiście nasze zdjęcia i film na końcu tego wpisu pokazują także aktualny stan zamku, a jak zobaczycie szczególnie na filmie, to jeszcze wykonywane są drobne zabiegi oczyszczające skały z roślinności. Poniżej ujęcia z wieży zamkowej na część wschodnią:

Smoleń'2016
Smoleń’2016

oraz na część zachodnią:

Smoleń'2016
Smoleń’2016

Z planów prac opisanych na stronie „Remont infrastruktury około turystycznej Zamku w Smoleniu„:

  • urządzenie ścieżki około turystycznej (trasa widokowa oraz przyrodnicza wokół wzgórza zamkowego prowadzona po istniejących traktach pieszych wokół wzgórza zamkowego w obrębie rezerwatu) po istniejącej trasie z wyczyszczeniem i uporządkowaniem jej, z częściowym ogrodzeniem drewnianym, terenowym (wykonanie podkładów drewnianych co 5m) ścieżka piesza na bazie istniejącego zarysu ścieżki częściowo ogrodzona,
  • na istniejącej trasie pieszej odtworzenie w istniejących miejscach schodów terenowych istniejących (odtworzenie w istniejących miejscach),
  • ścieżka wewnątrz ruin zamku, platforma widokowa, (rys historyczno- architektoniczny),
  • nowe schody zewnętrzne prowadzące do zamku w części wschodniej i zachodniej,
  • zabezpieczenie studni na dziedzińcu podzamcza zachodniego,
  • mała architektura – ławki, kosze na śmieci, tablice informacyjne, ogrodzenie, obudowa i ubikacje typu TOI-TOI,
  • wykonanie parkingu (przebudowa istniejącego parkingu i urządzenie nowych miejsc postojowych) , o nawierzchni przepuszczalnej.

praktycznie wszystko zostało już zrealizowane.

Smoleń'2016
Smoleń’2016

Bardzo nas cieszy, że samorząd Pilicy doprowadził skutecznie prace przy częściowej rekonstrukcji, a szczególnie przy zabezpieczeniu tych pięknych ruin i ułatwieniu turystom podziwiania ich z każdej strony i każdego możliwego poziomu/wysokości. Zachęcamy szczególnie do wejścia na najwyższy punkt — wieżę, z której roztacza się piękny widok na okolice.

Smoleń'2016
Smoleń’2016

I widoki z wieży:

Smoleń'2016
Smoleń’2016
Smoleń'2016
Smoleń’2016

W takim stanie można Zamek Pilcza w Smoleniu zaliczyć do Uratowanych Obiektów Zabytkowych w Polsce i polecić go w tej nowej „postaci” do zwiedzania wszystkim fanom zabytków, a zamków w szczególności.

Zapraszamy na nasz film:

Loading


Jedna odpowiedź do “Najpiękniej położone polskie zamki – Zamek Pilcza w Smoleniu”

Zostaw komentarz = Leave a comment

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.