Szkoda, że na tak ważne dyskusje publiczne radio znajduje czas dopiero w godzinach nocnych… Kilka dni temu odbyła się dyskusja, której zapis dostępny jest tutaj: „Czy to zamach na fundusze odnowy zabytków Krakowa?”  Zachęcamy wszystkich do dokładnego wysłuchania tej audycji.

Kraków'2008
Kraków’2008

I może zacznijmy od stwierdzenia końcowego dla uspokojenia emocji – Piotr Żuchowski, sekretarz stanu w ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator Zabytków powiedział, że: „w przyszłym roku pieniądze w Krakowie będą dzielone dokładnie tak samo jak w poprzednich latach”.

Płakowice'2011
Płakowice’2011

Jednak naszym i nie tylko naszym zdaniem, bo mówiono także o tym w tej audycji, najważniejsze jest stworzenie systemowego rozwiązania dla zabytków w Polsce. I tu już co do szczegółów zapewne wiele organizacji społecznych, czy też lokalnych samorządów będzie miało nieco inne zdanie od uczestników dyskusji, choć mamy nadzieję, że to dopiero jej początek.

Krosno koło Ornety'2013
Krosno koło Ornety’2013

Oczywiście pewna hierarchizacja w kierowaniu strumienia dofinansowań jest bardzo ważna – zabytki z listy UNESCO, pomniki historii muszą mieć zagwarantowane środki na ich zachowanie. Jednak w cieniu tych oczywistych priorytetów znajdują inne cenne zabytki w naszym kraju, o których zapominać nam nie wolno. Jak wspomnieli rozmówcy Konstytucja RP stanowi: „Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju.” „Udany pilotaż” krakowskiego SKOZK  należy „nie niszcząc go, rozszerzyć, na miasta, które powinny być również nim objęte”- to słowa profesora Bogusława Szmygina. Ale „do dyskusji pozostaje jakie miasta czy jakie obiekty, czy w jaki sposób ten system zbudować”.

https://www.facebook.com/groups/ratujemypolskiezabytki
https://www.facebook.com/groups/ratujemypolskiezabytki

W podsumowaniu dyskusji Stanisław Dziedzic, dyrektor Wydziału Kultury i Dziedzictwa Narodowego Urzędu Miasta w Krakowie powiedział: ”Uważamy, że te środki powinny zostać zwielokrotnione, a ochroną powinno zostać objętych dziewięć miast historycznych oraz pomniki historii, ustanowione przez prezydenta Rzeczypospolitej. Przy tej liczbie zabytków, dzieło ich odnowy w Krakowie jest permanentne.” Profesor Bogusław Szmygin powiedział m.in. „Pieniądze wydawane na zabytki wydawane są na rozwój miast. … Klucz podziału pieniędzy powinien być poszerzony.” – system powinien więc naszym zdaniem objąć wszystkie zabytki w naszym kraju.

Zamek Krzyżtopór'2004
Zamek Krzyżtopór’2004

Konieczne jest kompletne potraktowanie tematu, a nie skupianie się jedynie na najważniejszych obiektach. Systemy oceny wartości zabytków – czy to z listy UNESCO, czy pomniki historii – dwa najważniejsze obecnie w naszym kraju powinny gwarantować środki finansowe na utrzymanie zabytków ocenionych najwyżej, jednak to tylko kilkadziesiąt obiektów – co z resztą? Od razu można zadać pytanie dlaczego tylko dziewięć miast historycznych i pomniki historii? Te 200 milionów na pewno na wszystko nie starczy. Ale nie możemy jedynie ograniczać się do zapewnienia przetrwania jedynie kilkudziesięciu wybranym obiektom, choćby były najcenniejsze. Ciągłość finansowania dla Krakowa jest tak samo ważna jak w ogóle możliwość przetrwania innych bardzo zagrożonych obiektów.

Narok'2005
Narok’2005

Aktualizacja 20.11.2013 – polecamy artykuł: „Ratujmy zabytki. Sprawiedliwie„, w którym autor – Marek Karabon – napisał m.in. „W związku z tym postulowaliśmy likwidację Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa (NFRZK) i przesunięcie jego budżetu do puli konkursu ogólnopolskiego w Ministerstwie Kultury, aby podział dotacji na ochronę obiektów zabytkowych w całym kraju zależał od ich wartości naukowej, artystycznej i historycznej oraz stanu technicznego, a nie lokalizacji.
oraz
Najbliższe posiedzenie Komisji Finansów Publicznych będzie więc testem na naszą dojrzałość. Pytanie pierwsze: czy posłowie będą potrafili patrzeć poza krótkoterminowy interes swojego okręgu wyborczego. I drugie: czy dorośliśmy do oceniania potrzeb zabytku nie według narodowości jego autora, ale wartości samego obiektu oraz jego kondycji technicznej. Tuż po II Wojnie Światowej w „poniemieckich” miastach jak Wrocław czy Szczecin wszystkie kamienie musiały mówić po polsku. Rozbierano budynki możliwe do uratowania, „zabezpieczano” eksponaty muzealne wywożąc je do stolicy, burzono pomniki świadczące o nie-polskich okresach ich dziejów.

Czy dziś, walcząc o dobre imię współczesnej Polski z kłamstwami takimi jak „polskie obozy koncentracyjne”, możemy sobie pozwolić na wysyłanie sygnałów, że dbamy o Kraków, bo jest nasz, a nad Odrą czy na Warmii zabytki powinni ratować ci, co je stawiali? Jeśli tak, nie spodziewajmy się od władz Ukrainy, Białorusi czy Litwy opieki nad dziedzictwem naszych przodków. Oni też mają mało środków i będą dbać o to, co ukraińskie, białoruskie czy litewskie.

Loading


2 odpowiedzi na “Pieniądze na obiekty z listy UNESCO i pomniki historii, a co z resztą?”

  1. CIEKAWI MNIE KIEDY KTOS SIE WEZMIE ZA ODRESTAUROWANIE ZAMKU BOLESLAWA KRZYWOUSTEGO w WALBRZYCHU na górze ZAMKOWEJ ?

Zostaw komentarz = Leave a comment

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.