Dobierając muzykę do filmu o dworze w Komborni, stwierdziliśmy, że jest to miejsce jakby z nieco odległej planety, na której stykamy się z pewnym lokalnym nastrojem i klimatem pozwalającym na spokojne kontemplowanie przyrody, na uspokojenie myśli, na spacer pomiędzy stawami rozrzuconymi po parku czy zabudowaniami dawnego zespołu dworskiego ocalonymi dla zupełnie odmiennych funkcji, a teraz będącymi również elementami sprzyjającymi pewnej zadumie i wzmacniającymi wrażenie wydobycia i uwypuklenia z historycznej przeszłości elementów pozornie zwykłych — sadu drzew owocowych czy czerwieni ceglanych budynków gospodarczych, wreszcie dworu — atrakcji koncentrującej jakby w sobie wszystkie pozostałe części tego pięknego miejsca.

Kombornia
Kombornia

Historię miejscowości Kombornia możemy znaleźć np. w Wikipedii – http://pl.wikipedia.org/wiki/Kombornia, gdzie czytamy m.in. „Miejscowość położona w pobliżu dawnego szlaku przez Duklę na Węgry i z Krosna przez Domaradz do Przemyśla i do Lwowa. W pobliskich Czarnorzekach odkryto grodzisko świadczące o śladach kultury łużyckiej”. Początki miejscowości datowane są na rok 1426.

Kombornia
Kombornia

O samym dworze Wikipedia wspomina dość krótko: „Dworek z historią sięgającą XVI wieku. Wzniesiony został w miejscu starego zamku, przez Ignacego Urbańskiego, stolnika przemyskiego, właściciela Kombornii, w połowie XVIII wieku Otaczające stawy — to dawna fosa. Własność Moskorzewskich, Firlejów, Urbańskich, Szelińskich. W dworze tym u Feliksa Urbańskiego odbyła się zbiórka powstańców w 1846 r. przeciw zaborcom”.

Kombornia
Kombornia

Dużo więcej informacji znajdziemy na stronie dworu:
http://www.kombornia.pl/component/option,com_frontpage/Itemid,1/

Jeśli na stronach innych zabytkowych zespołów dworskich czy pałacowych nie zawsze można znaleźć wyczerpujące informacje, to Dwór Kombornia zadbał o to, aby o historii, architekturze oraz ogrodzie i parku można było na jego stronach przeczytać wiele ciekawych i obszernych informacji. To bardzo dobre uzupełnienie krótkich informacji encyklopedycznych.

Kombornia
Kombornia

Na przykład historia powstania osady przytaczana przez księdza Sarnę: „Na milę odległości od Korczyny ku wschodowi jest stok góry jednostajny, a widok stąd taki jak z zamku odrzykońskiego na kotlinę. Ten stok spodobał się Niemcom; głogi, tarninę, krzewy wykarczowali, założyli osadę na stronie od południa wystawionej, i od placu nazwali z niemiecka Kahlenborn – to jest łysa i z cierni wykarczowana. Stąd wyszła spolszczona nazwa sioła Kalnborna, później Komborna, dziś Kombornia”.

Kombornia
Kombornia

Chętnych do poznania skomplikowanych losów majątku odsyłamy do opisu na stronie: http://www.kombornia.pl/content/view/1/1/, a z niej zacytujemy jedynie końcowy fragment:

Jeszcze na mocy orzeczenia sadu okręgowego w Jaśle z 1943 roku, znacznie już okrojone dobra, wraz z rezydencją, objąć miała, prawdopodobnie spokrewniona z Szeliskim, Stefania Januszewska, pedagog Wyższej szkoły Muzycznej im. Karola Kurpińskiego w Warszawie, zamieszkała po wojnie w Wielkiej Brytanii. Ona z kolei pragnęła, by zajęty po wojnie przez władze PRL dwór przekazać macierzystej uczelni z przeznaczeniem na ośrodek muzyczny lub dom wypoczynkowy. Szkoła darowizny jednak nie przyjęła i majątek po rozparcelowaniu podzielił smutne losy innych siedzib ziemiańskich, jakie spotkały je po 1945 roku. 196 hektarów użytków rolnych rozdzielonych zostało pomiędzy 180 komborskich rolników. Z obszaru dworskiego wyłączono 12,1 ha dla Państwowej Stacji Traktorów i ostatecznie przekazano Gminnej Spółdzielni Samopomocy Chłopskiej. Z protokołów z 1946 roku wynika, że w skład wydzielonego obszaru wchodziło 11 budynków, niewyszczególnionych jednak pod względem pełnionych dotychczas funkcji.

Kombornia
Kombornia

Przez krótki czas w domu pańskim mieściła się szkoła rolnicza. Do lat 50-tych w oficynie mieszkała dawna służba dworska. W roku 1952 dokonano remontu dachu i zmniejszono otwory okienne domu, adaptując na potrzeby Zakładów Zbożowych. Od tego momentu do roku 1978 budynek wraz z kaplicą i oficyną pełnił funkcje magazynu zbożowego. W 1974 dwór wraz z parkiem i spichlerzem został przekazany Akademii Medycznej w Krakowie. W latach 1979 –1989 wykonany został gruntowny remont dworu. Choć odremontowany, dwór nie został wyposażony i nie rozpoczął pełnienia swojej funkcji. W latach 90-tych XXw właścicielem jego stał się Uniwersytet Jagielloński, skutkiem decyzji senatów UJ i Akademii Medycznej o przywróceniu przedwojennej struktury. W 1998 Uniwersytet Jagielloński sprzedał Dom Pracy Twórczej w Komborni firmie Nowy Styl z Krosna. Spółka rozpoczęła prace modernizacyjno – remontowe, realizowane w powolnym tempie. Ostatecznie w roku 2007, nie kończąc ich, sprzedała zespół dworski wraz z parkiem i spichlerzem firmie RSF z Zabierzowa”.

Kombornia
Kombornia

Od kilku lat dwór pełni funkcje hotelowe – http://www.dworkombornia.pl – a można tu znaleźć także SPA&Wellnes czy centrum konferencyjne. Na terenie dworskim planowane są kolejne inwestycje związane z wypoczynkiem i rekreacją, więc warto tu zaglądać systematycznie, aby stwierdzić, co się zmieniło.

Kombornia
Kombornia
Kombornia
Kombornia

Warto zacytować pojęcie „dworu” ze strony: http://www.kombornia.pl/content/view/2/1/

Historycznie pojęcie »dwór« używane było na określenie całego zespołu rezydencjonalnego powiązanego z folwarkiem i wsią. Oznaczało kompleks zabudowań mieszkalnych i gospodarczych wraz z otoczeniem. Centralny budynek założenia, zamieszkiwany przez właściciela, określany był pojęciem dom pański lub krócej dom”.

Kombornia
Kombornia

A także fragment: „Analizując położenie dworu w Komborni, trudno oprzeć się wrażeniu, że to właśnie elementy ukształtowania terenu ułatwiające ewentualną obronę zdecydowały o takiej, a nie innej lokalizacji założenia. Nadto, w dzisiejszych stawach widać być może resztki dawnej fosy okalającej założenie.

Choć Kombornia lokowana była w czasach Kazimierza Wielkiego, to po raz pierwszy informacja o istnieniu założenia dworskiego pojawia się dopiero w akcie kupna Komborni przez Adama Urbańskiego z roku 1756. Badania archeologiczne wskazują na XVII wieczny wątek murów domu pańskiego, spichlerza i piwnicy oficyny, co pozwala cofnąć czas ich powstania, co najmniej o sto lat przed datę powyższego aktu, a więc do czasów, w których ukształtował się wzorzec szlacheckiej siedziby o charakterze domu otwartego”.

Położenie budynków dworskich na pofałdowanym terenie, przekształcenie fosy w stawy – to widzimy dzisiaj. I elementy te dodają ogromnej malowniczości całemu kompleksowi.

Kombornia
Kombornia

Na stronie: http://www.kombornia.pl/content/view/4/1/ czytamy też:

Poważne zmiany w kompozycji parku i ogrodów poczyniła Maria Szeliska, w trakcie przebudowy całego założenia około 1890. Powiększyła znacznie park kosztem ogrodów po południowej stronie domu, nadając mu charakter parku krajobrazowego. Wyburzyła znajdujący się tam budynek, zakładając w tym miejscu oczko wodne. Nadto w parku zbudowano trzy bukowe altany. Przed i za dworem rozciągały się schodzące łagodnie ku sadzawkom rozlegle trawniki, z kuliście przystrzyżonymi kępami ozdobnej roślinności. Od strony zachodniej, przed domem, pojawił się okrągły gazon. Według wspomnień dawnych pracowników dworskich, za lamusem znajdowały się inspekty, a powyżej nich biegł parkan. Od spichlerza biegła droga kamienna do bramy. Park pozostawał nieogrodzony.

Z upływem lat pozostawiony sobie park stracił czytelność kompozycji”.

Choć pewne funkcje hotelowe wymagały adaptacji niektórych budynków do zupełnie innych roli – centrum bankietowo-konferencyjne mieści się obecnie w dawnych budynkach stajni dworskich,

Kombornia
Kombornia

to zachowały one swój dawny wygląd. W czworakach znalazły się dodatkowe pokoje hotelowe poza budynkiem dworu.

Kombornia
Kombornia

Choć z dawnych ogrodów zostało niewiele, to jednak ciągle można zerwać jabłko z drzewa w pozostałościach sadu dworskiego. A spacer po parku wśród wielu okazów starych drzew to wspaniały relaks, szczególnie gdy jesienne barwy napełniają go sielankowym nastrojem.

Zapraszamy na nasz krótki film z Komborni:

Dwór Kombornia zdobył też certyfikat uznania:

Dwór Kombornia - http://www.dworkombornia.pl
Dwór Kombornia – http://www.dworkombornia.pl

w naszym konkursie – „Doceniony przez społeczność Uratowanych obiektów zabytkowych w Polsce”.

Loading


Zostaw komentarz = Leave a comment

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.